સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ (Saksham Scholarship in Gujarati)
માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલયે, AICTE સાથે ભાગીદારીમાં, ખાસ વિકલાંગ વ્યક્તિઓ માટે તકનીકી શિક્ષણની તકો પૂરી પાડવા માટે સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ ની સ્થાપના કરી છે. શિષ્યવૃત્તિનો ઉદ્દેશ્ય આ ઉમેદવારોને તેમના અનન્ય સંજોગો માટે સમર્થન આપીને રમતના ક્ષેત્રને સમાન બનાવવાનો છે. ઉમેદવારો સાથેનો લેખ વાંચીને શિષ્યવૃત્તિની અરજી પ્રક્રિયા, પાત્રતાના માપદંડ, પુરસ્કારની રકમ અને અન્ય વિગતો વિશે વધુ જાણી શકે છે.
Highlight Of AICTE Saksham Scholarship
| યોજનાનુ નામ | સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ યોજના |
| અમલીકરણ કરનારી સંસ્થા | AICTE (All India Council for Technical Education) |
| લાભાર્થી | દિવ્યાંગ વિદ્યાર્થીઓ |
| અરજી પ્રક્રિયા | ઓનલાઇન માધ્યમથી |
| મળવાપાત્ર રકમ | મહતમ 2,00,00 રૂપિયા |
| ઓફિશિયલ વેબસાઈટ | scholarships.gov.in |
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ (Saksham Scholarship in Gujarati)
માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલય દ્વારા સ્થાપિત અને AICTE દ્વારા સંચાલિત સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ હાલમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવવા માંગતા વિકલાંગ વિદ્યાર્થીઓની અરજીઓ માટે ખુલ્લી છે. શિષ્યવૃત્તિ ડિગ્રી અથવા ડિપ્લોમા સ્તરના અભ્યાસક્રમો માટેના ખર્ચને આવરી લેવા માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડશે.
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ યોજનાની રકમ
- વિદ્યાર્થીઓને અભ્યાસના દરેક વર્ષ માટે વાર્ષિક 50,000/- એટલે કે પ્રથમ વર્ષમાં પ્રવેશ મેળવનાર વિદ્યાર્થીઓ માટે મહત્તમ 4 વર્ષ અને બીજા વર્ષમાં પ્રવેશ મેળવનાર વિદ્યાર્થીઓ માટે વધુમાં વધુ 3 વર્ષ કોલેજ ફીની ચુકવણી અને અન્ય ખર્ચ માટે.
- પસંદગી પામેલા વિદ્યાર્થીઓને વાર્ષિક ધોરણે DBT મોડ દ્વારા શિષ્યવૃત્તિ ચૂકવવામાં આવશે.
- ઓનલાઈન પોર્ટલ પર સંસ્થાના વડાના પત્ર અને પાસ થવાનું પ્રમાણપત્ર/માર્કશીટ સબમિટ કરીને રાષ્ટ્રીય શિષ્યવૃત્તિ પોર્ટલ દ્વારા આગામી વર્ષ માટે શિષ્યવૃત્તિનું નવીકરણ કરવામાં આવશે.
Saksham Scholarship સ્લોટ્સ
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ કાર્યક્રમ દર વર્ષે વિકલાંગ વિદ્યાર્થીઓને 1000 શિષ્યવૃત્તિ આપશે. આ શિષ્યવૃત્તિઓ AICTE દ્વારા માન્ય સંસ્થાઓમાં ડિપ્લોમા અથવા ડિગ્રી સ્તરના અભ્યાસક્રમોમાં આ વિદ્યાર્થીઓના ઉચ્ચ શિક્ષણને સમર્થન આપશે. ડિપ્લોમા વિદ્યાર્થીઓ માટે 500 શિષ્યવૃત્તિ ફાળવવામાં આવશે અને બાકીની 500 શિષ્યવૃત્તિ ડિગ્રી વિદ્યાર્થીઓ માટે ફાળવવામાં આવશે. જો કે, જો એક કેટેગરીમાં કોઈ બિનઉપયોગી શિષ્યવૃત્તિ હોય, તો તે અન્ય શ્રેણીમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવશે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ બિનઉપયોગી ડિપ્લોમા શિષ્યવૃત્તિ હોય, તો તે ડિગ્રી શિષ્યવૃત્તિ સ્લોટમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવશે,
Saksham Scholarship એવોર્ડની અવધિ
Saksham Scholarship પ્રથમ વર્ષના વિદ્યાર્થીઓને 4 વર્ષના સમયગાળા માટે આપવામાં આવશે, જે તેમના અભ્યાસક્રમની મહત્તમ અવધિ છે. જો કે, બીજા વર્ષના વિદ્યાર્થીઓ માટે, તેમના અભ્યાસક્રમનું સંપૂર્ણ કવરેજ સુનિશ્ચિત કરવા માટે શિષ્યવૃત્તિ ઘટાડીને 3 વર્ષ કરવામાં આવશે. પસંદગી પામેલા ઉમેદવારોને અભ્યાસક્રમના સમગ્ર સમયગાળા માટે શિષ્યવૃત્તિ આપવામાં આવશે.
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિની રકમનું વિતરણ
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ પુરસ્કાર ડાયરેક્ટ બેંક ટ્રાન્સફર (DBT) દ્વારા પાત્ર ઉમેદવારોના બેંક ખાતામાં વિતરિત કરવામાં આવશે. અરજી ફોર્મ ભરતી વખતે ઉમેદવારોએ તેમના બેંક ખાતાની વિગતો પ્રદાન કરવી જરૂરી છે. શિષ્યવૃત્તિની રકમનું વિતરણ કરવા માટે માત્ર DBT પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે, અન્ય કોઈ પદ્ધતિ સ્વીકારવામાં આવશે નહીં.
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ માટે પાત્રતા માપદંડ (Eligibility)
Saksham Scholarship માટે પાત્ર બનવા માટે, ઉમેદવારોએ નીચેના માપદંડોને પૂર્ણ કરવા આવશ્યક છે:
- ભારતના નાગરિક હોવા જોઈએ
- AICTE-મંજૂર સંસ્થામાં ડિગ્રી અથવા ડિપ્લોમા કોર્સના પ્રથમ અથવા બીજા વર્ષમાં વિદ્યાર્થી હોવો આવશ્યક છે
- ઓછામાં ઓછી 40% ની વિકલાંગતા હોવી આવશ્યક છે
- કુટુંબની કુલ આવક રૂ.થી વધુ ન હોવી જોઈએ. 8 લાખ પ્રતિ વર્ષ
- પોસ્ટ-મેટ્રિક્યુલેશન ક્લાસના પાસ થવાના વર્ષ અને ડિગ્રી અથવા ડિપ્લોમા કોર્સમાં પ્રવેશ વચ્ચેનો તફાવત બે વર્ષથી વધુ ન હોવો જોઈએ.
- જે ઉમેદવારો અનુગામી વર્ષમાં નિષ્ફળ જાય છે અથવા છોડી દે છે તેઓ શિષ્યવૃત્તિના નવીકરણ માટે પાત્ર રહેશે નહીં.
- વિદ્યાર્થીએ અભ્યાસક્રમ દરમિયાન અન્ય કોઈપણ નાણાકીય પુરસ્કારો જેમ કે શિષ્યવૃત્તિ, પ્રોત્સાહનો, પગાર, સ્ટાઈપેન્ડ અથવા કોઈપણ અન્ય સરકારી કાર્યક્રમો પ્રાપ્ત કર્યા ન હોવા જોઈએ. જો વિદ્યાર્થીને અન્ય કોઈ નાણાકીય સહાય મળે છે, તો શિષ્યવૃત્તિ બંધ કરવામાં આવશે અને ઉમેદવારે શિષ્યવૃત્તિની રકમ AICTEને પરત કરવાની રહેશે.
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ અરજી માટે જરૂરી દસ્તાવેજો (Required Documents)
- અરજદારનો ફોટો અને સહી
- ઓળખના પુરાવા માટે અરજદારનું આધાર કાર્ડ
- ધોરણ XI/XIIth/અન્યની લાગુ પડતી માર્કશીટ
- સ્વીકૃત ફોર્મેટમાં છેલ્લા નાણાકીય વર્ષનું આવક પ્રમાણપત્ર જે ઓછામાં ઓછા તહસીલદારના રેન્કના અધિકારી દ્વારા જારી કરવામાં આવે છે.
- સંબંધિત ઓથોરિટી દ્વારા જારી કરાયેલ ભારત સરકાર દ્વારા સ્વીકૃત અપંગતા પ્રમાણપત્ર
- ટેકનિકલ શિક્ષણ નિયામક દ્વારા જારી કરાયેલ ડિપ્લોમા અથવા ડિગ્રી કોર્સમાં અભ્યાસ સાબિત કરવા માટે પ્રવેશ પત્ર
- સંસ્થાના વડા દ્વારા જારી કરાયેલ પ્રમાણપત્ર
- ટ્યુશન ફીની રસીદ
- અરજદારની બેંક પાસબુક કે જે તેના/તેણીના આધાર કાર્ડ સાથે લિંક કરેલ છે અને અરજદારનું નામ અને ફોટોગ્રાફ, એકાઉન્ટ નંબર અને IFSC કોડ જેવી વિગતો સાથે
- જો લાગુ હોય તો, અનુસૂચિત જાતિ અથવા જનજાતિ અને અન્ય પછાત વર્ગો જેવી અનામત શ્રેણીઓ માટે જાતિ પ્રમાણપત્ર
- માતા-પિતા દ્વારા હસ્તાક્ષરિત ઘોષણા એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે અરજી ફોર્મમાં દર્શાવેલ માહિતી સચોટ અને અધિકૃત છે. તેઓએ એ પણ ખાતરી કરવાની જરૂર છે કે બનાવટી અથવા ખોટા દસ્તાવેજો અથવા વિગતોના કિસ્સામાં, શિષ્યવૃત્તિની રકમ પરત કરવામાં આવશે.
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ અરજીઓ
તેમની શિષ્યવૃત્તિનું નવીકરણ કરવા માટે, ઉમેદવારોએ તેમના ઉમેદવાર ID નો ઉપયોગ કરીને “પ્રગતિ અને સક્ષમ યોજના માટે શિષ્યવૃત્તિ” પોર્ટલ પર લૉગ ઇન કરવું અને નવીકરણ અરજી સબમિટ કરવી આવશ્યક છે. ઉમેદવારોએ એપ્લિકેશનમાં અમુક વિગતો સંપાદિત કરવાની જરૂર પડશે, અને તેને નવી એપ્લિકેશનોથી અલગ ગણવામાં આવશે.
સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ ઓનલાઈન અરજી
- સૌ પ્રથમ શિષ્યવૃત્તિની ઓફિશિયલ વેબસાઈડ http://www.scholarships.gov.in/ પર જાઓ.
- તેના પછી “New Registration” પર ક્લિક કરો.
- પછી તમારી સામે નોંધણી શિષ્યવૃત્તિ માટેની માર્ગદર્શિકા દેખાશે.
- માર્ગદર્શિકા વાંચ્યા પછી “continue” પર ક્લિક કરો.
- પછી તમારી સામે નોધણી ફોર્મ દેખશે.
- વિગત ભરી નોધણી કરો ના વિકલ્પ પર ક્લિક કરો.
- પછી તમારી એપ્લિકેશનના ID અને પાસવર્ડ દેખશે.
- આ ID અને પાસવર્ડ તમારા રજિસ્ટર્ડ મોબાઈલ નંબર પર SMS તરીકે મોકલવામાં આવશે.
- પછી આ વેબસાઈડ https://scholarships.gov.in/fresh/newstdRegfrmInstruction પર જાઓ.
- પછી તમારો ID અને પાસવર્ડ અને કેપ્ચા દાખલ કરી લૉગિન કરો.
- પછી તમારા તમારા રજિસ્ટર્ડ મોબાઇલ નંબર પર પ્રાપ્ત થયેલ OTP દાખલ કરો.
- તમને પાસવર્ડ રીસેટ સ્ક્રીન પર મોકલવામાં આવશે. પછી નવો પાસવર્ડ બનાવો.
- પછી “સબમિટ કરો” પર ક્લિક કરો. તે પછી તમને “અરજદારના ડેશબોર્ડ” પર નિર્દેશિત કરવામાં આવશે.
- આગળના પેજ પર “અરજી ફોર્મ” પર ક્લિક કરો. * તરીકે ચિહ્નિત થયેલ વિગતોએ ફરજિયાત ભરી અને દસ્તાવેજો અપલોડ કરો.
- પછી તમે “સેવ એઝ ડ્રાફ્ટ” પર ક્લિક કરો.
Saksham Scholarship માટેની પસંદગી પ્રક્રિયા
AICTE તેમની અરજીઓના આધારે Saksham Scholarship માટે ઉમેદવારોની પસંદગી કરશે. જો કે, મર્યાદિત સ્લોટ હોવાથી, સૌથી વધુ લાયક અને મેરીટોરીયસ ઉમેદવારોને શિષ્યવૃત્તિ આપવા માટે લાયક અરજદારોની યાદી અગાઉની પરીક્ષાઓમાં તેમના ગ્રેડના આધારે સંકલિત કરવામાં આવશે. પોર્ટલ પર કામચલાઉ યાદી બહાર પાડવામાં આવશે અને એક મહિના માટે ફરિયાદો સ્વીકારવામાં આવશે. તે પછી, અંતિમ સૂચિ બહાર પાડવામાં આવશે અને સૂચિમાંના ઉમેદવારોને શિષ્યવૃત્તિ એવોર્ડ પ્રાપ્ત થશે.
શિષ્યવૃત્તિમાંથી બાકાત થવાના કારણો
- જે વિદ્યાર્થીઓ આગલા વર્ગમાં જવામાં નિષ્ફળ થશે તો શિષ્યવૃત્તિ જપ્ત કરશે.
- લાયકાત પરીક્ષા પાસ કરવાના વર્ષ અને ડિગ્રી કોર્સમાં પ્રવેશના વર્ષ વચ્ચેનો ગાળો બે વર્ષથી વધુ ન હોવો જોઈએ.
- જો ઉમેદવાર પાછળના વર્ષમાં નિષ્ફળ જાય/છોડી જાય, તો તે પાછળની શિષ્યવૃત્તિ માટે પાત્ર રહેશે નહીં.
- શિષ્યવૃત્તિનીએ શરતને આધીન છે કે, વિદ્યાર્થીને સંસ્થામાં તેણીના અભ્યાસ દરમિયાન અન્ય કોઈપણ શિષ્યવૃત્તિ, સ્ટાઈપેન્ડ, વગેરેના સ્વરૂપમાં કોઈ નાણાકીય સહાય પ્રાપ્ત કરતો ના હોવો જોઈએ.
- જો અન્ય કોઈપણ સ્ત્રોતોમાંથી કોઈપણ નાણાકીય સહાય પ્રાપ્ત થવાના કિસ્સામાં, શિષ્યવૃત્તિ બંધ કરવામાં આવશે અને શિષ્યવૃત્તિની સંપૂર્ણ રકમ AICTEને પરત કરવાની રહેશે.
મહત્વપૂર્ણ લિંક:
| ઓફિસિયલ વેબસાઇટ | અહીં ક્લિક કરો |
| ટેલિગ્રામ ચેનલમા જોડાઓ | અહીં ક્લિક કરો |
| વોટ્સએપ ગ્રુપમાં જોડાઓ | અહીં ક્લિક કરો |
FAQ – વારંવાર પુછાતા પ્રશ્નો
- સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ શું છે?
- જવાબ: સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ એ માનવ સંસાધન વિકાસ મંત્રાલય દ્વારા સ્થાપિત અને ખાસ વિકલાંગ વ્યક્તિઓ માટે ટેકનિકલ શિક્ષણની તકો પૂરી પાડવા માટે AICTE દ્વારા સંચાલિત કાર્યક્રમ છે.
- સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ માટે શિષ્યવૃત્તિની રકમ કેટલી છે?
- જવાબ: સક્ષમ શિષ્યવૃત્તિ માટે શિષ્યવૃત્તિની રકમ રૂ. 50,000 પ્રતિ વર્ષ, જેમાં રૂ.ના ટ્યુશન ફી કવરેજનો સમાવેશ થાય છે. 30,000 અને આકસ્મિક ખર્ચ માટે ભથ્થું.
- દર વર્ષે કેટલી શિષ્યવૃત્તિ આપવામાં આવે છે?
- જવાબ: દર વર્ષે, 1000 શિષ્યવૃત્તિ આપવામાં આવે છે, 500 ડિપ્લોમા વિદ્યાર્થીઓ માટે અને 500 ડિગ્રી વિદ્યાર્થીઓ માટે.
- શિષ્યવૃત્તિની રકમ કેવી રીતે વિતરિત કરવામાં આવે છે?
- જવાબ: શિષ્યવૃત્તિની રકમ લાયક ઉમેદવારોના બેંક ખાતામાં ડાયરેક્ટ બેંક ટ્રાન્સફર (DBT) દ્વારા વિતરિત કરવામાં આવશે.
- શિષ્યવૃત્તિ માટે ઉમેદવારોની પસંદગી કેવી રીતે કરવામાં આવે છે?
- જવાબ: AICTE દ્વારા ઉમેદવારોની પસંદગી તેમની અરજીઓના આધારે કરવામાં આવશે. સૌથી વધુ લાયક અને ગુણવાન ઉમેદવારોને શિષ્યવૃત્તિ આપવા માટે લાયક અરજદારોની યાદી અગાઉની પરીક્ષાઓમાં તેમના ગ્રેડના આધારે સંકલિત કરવામાં આવશે.